موسیقی و زیبایی شناسی
در رابطه با موسیقی سه نظریهي زیبایی شناسی وجوددارد:
= موسیقی بـه مثابه زبان احساسات
= موسیقی بـه مثابه سمبل احساسات
ذات موسیقی صدا و حرکت اسـت. عده اي از پدیدههاي طبیعی مانند صدای آب، وزش باد، صدای برگهاي درختان و … آواهاي طبیعی موسقی هستند. این امر نشان میدهد کـه موسیقی پدیدهاي طبیعی اسـت کـه در فطرت انسان ودر تمام فرهنگها و جوامع وجوددارد.
تاریخچه زیبایی شناسی در موسیقی
موسیقی یا آهنگ توانایی برانگیختن احساسات را دارد و این امر از بیش از دوهزار سال اسـت کـه در همه ی جای دنیا بـه اثبات رسیده اسـت. اما درک این کـه چگونه چنین احساساتی را در انسان بـه وجود میآورد کمی دشوار بنظر می رسد. عده اي از قدیمی ترین نظریههاي غربی هنر را تقلیدی از طبیعت خدا می دانند.
موسیقی قادر بـه توصیف اشکال و رنگهاي طبیعت نیست، ولی نقش بـه سزایی در تقلید اصوات موجود در عالم دارد. اما این قالب هنری غیرمفهومی و غیر تقلیدی کـه مجموعهاي از اصوات نظام یافتهاسـت بـه نحو معینی تجارب زیبایی شناسانهاي فراهم میآورد کـه در ابعاد و مراتب مختلف دارای ارزش هستند.
دیدگاه ادیان نسبت به موسیقی
در دین اسلام: عده اي از فقها در اسلام موسیقی را مکروه یا حرام اعلام کردهاند و آن لهو و لعب میدانند «مانندشهاب الدین الهیثمی و ابن ابی الدنیا». ابن زیله نیز معتقد بود کـه موسیقی می تواند شخص رابه ارتکاب عمل گناه بکشاند. اما دراین میان ابوحامد محمد غزالی، موسیقی و سماع را جایز دانستهاسـت.
در دین زرتشت
بر اساس برخی مستندات پیش از حمله اعراب بـه ایران زرتشتیان با آهنگهاي گروهی یا تک نفره آشنا بودند. زرتشتیان معتقدند کـه خواندن دعا با آواز تأثیر بیشتری دارد.
دسته بندی یا تقسم بندی موسیقی
موسیقی یا آهنگ رابه روشهاي مختلفی تقسیم بندی می کنند کـه عبارتند از، تقسیم بندی موسیقی براساس زمان یا دوران پیدایش:
= موسیقی قرون وسطی
= موسیقی رنسانس
= موسیقی دوره باروک
= موسیقی کلاسیک
= موسیقی رومانتیک
= موسیقی مدرن
= موسیقی معاصر
تقسیم بندی موسیقی براساس مکان
= موسیقی بومی
= موسیقی نواحی
= موسیقی شرقی
= موسیقی غربی
= موسیقی ایرانی
= موسیقی عربی و …
تقسیم بندی موسیقی براساس ساختار آواشناسی
کوانتو تونیک «بـه آن دسته از موسیقیهایي کـه دارای نتهاي جداگانه مشخص با فاصله موسیقایی باشد میگویند». استریم تونیک «بـه موسیقی بدون فواصل – موسیقی دارای نتهاي پیوسته می گویند».
تقسیم بندی موسیقی براساس ساختارگام
= گام کروماتیک
= گام دیاتونیک
تقسیم بندی موسیقی براساس اولویت کلام یا ساز
= موسیقی کلامی
= موسیقی بیکلام
تقسیم بندی موزیک براساس کاربرد
= موسیقی درمانی
= موسیقی رقص
= موسیقی فیلم
= موسیقی نظامی «مارش»
تقسیم بندی از لحاظ سازبندی «ارکستراسیون»
= موسیقی تک سازی «Solo»
= موسیقی سمفونیک
= موسیقی اپرا
= دو نوازی «دوئت»
= سه نوازی «تریو»
= چهارنوازی «کوارتت»
= موسیقی تلفیقی «فیوژن»
= موسیقی ضربی
= موسیقی آرشهاي «مانند کوارتت زهی، گروه سازهاي بادی»
= موسیقی آوایی «وکال» – مانند آثار ارکستر آوازی تهران یا گروه کر کلسیا
تقسیم بندی بر پایه فرم موسیقی
= سونات
= سمفونی
= پرلود «پپش درآمد»
= مینوئت
= پیشنوا «اُورتور»
= کنسرتو
= لایتموتیف یا نغمه معرف «leitmotiv بـه معنی نغمهٔ راهبر یا شاخص»
تقسیم بندی بر اساس دستگاه یا مقام «در موسیقی ایرانی»
موسیقی سنتی ایرانی شامل هفت دستگاه و پنج آوازاست. هفت دستگاه عبارتند از:
= دستگاه ماهور
= دستگاه شور
= دستگاه همایون
= دستگاه نوا
= دستگاه سه گاه
= دستگاه چهارگاه
= دستگاه راست پنجگاه
پنج آواز شامل:
= آواز بیات ترک
= ابوعطا
= افشاری
دشتی و اصفهان. هر آواز یا دستگاه میتواند شامل تعدادی گوشه باشد.
نظرات شما عزیزان: