تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
.webp)
دقت و تدبر در معانى قرآن
آيات قرآن مجيد و احاديث صحيح، انسان را به دقت و تدبر در معانى قرآن تشويق فراوان كرده و به تفكر و آشنايى با مقاصد و اهداف عالى قرآن تأكيد و ترغيب نموده است.
خداوند مى فرمايد:
أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلى قُلُوبٍ أَقْفالُها «3» چرا در معانى قرآن دقت و تدبر نمى كنند و يا بر دلهايشان مهرها زده اند؟! در اين آيه عدم دقت در معانى قرآن به شدت مورد توبيخ و ملامت قرار گرفته است.
ابن عباس نيز از رسول خدا (ص) نقل مى كند كه: آن حضرت فرمود: «قرآن را با صداى بلند و رسا بخوانيد! رموز، عجايب و دقايق آنرا پى جويى كنيد». «4»
ابو عبد الرحمن مى گويد: يكى از اصحاب رسول خدا (ص) كه قرآن را به ما تعليم مى داد،
______________________________
(1). تفسير قرطبى 1/ 78- 79.
(2). يونس- 12.
(3). محمد- 24.
(4). اعربوا القرآن و التمسوا غرائبه.
بحار الانوار 19/ 28.
چنين مى گفت: اصحاب پيامبر (ص) قرآن را ده آيه ده آيه از وى فرا مى گرفتند، ولى آنحضرت آيات دهگانه دوم را به آنان تعليم نمى نمود مگر اينكه نكات و رموز علمى و اخلاقى آيات دهگانه قبلى را كاملا فرا گيرند و آنها را به مورد عمل و اجرا بگذارند. «1»
از ابن مسعود و عثمان و ابى نقل شده است كه: رسول خدا (ص) ده آيه از قرآن را به اصحاب خود ياد مى داد و آنان از اين ده آيه رد نمى شدند تا اينكه مفاهيم و معانى آنرا به مورد عمل و اجرا بگذارند، و رسول خدا (ص) ياد گرفتن قرآن را توأم با عمل كردن به آن يكجا براى اصحاب خود تعليم مى نمود. «2»
امير مؤمنان على (ع): روزى در ميان جمعى، از جابر بن عبد اللّه انصارى ياد نمود و او را به علم و معرفت توصيف كرد. مردى عرضه داشت: يا امير المؤمنين با آن مقام علمى كه تو دارى از دانش جابر توصيف مى كنى؟! آن حضرت فرمود: آرى جابر به اين تعريف زيبنده است، زيرا او تفسير اين آيه را مى داند كه خداوند مى فرمايد: «إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرادُّكَ إِلى مَعادٍ». «3»
درباره تدبر و تفكر در آيات قرآن احاديث فراوانى وارد گرديده، و مجلسى عليه الرحمه قسمت مهمى از اين احاديث را در جلد 19 طبع قديم بحار الانوار آورده است. «4»
______________________________
(1). تفسير قرطبى: ج 1، ص 26.
(2). اصول كافى: ج 2 كتاب فضل القرآن.
(3). خدائى كه قرآن را بر تو فرو فرستاده است به وعده گاهت باز خواهد گردانيد. (قصص- 85)
(4). طبع جديد جلد 92.
ولى در لزوم آشنايى با معانى قرآن به تتبع اخبار و احاديث احتياج مبرمى هم نيست، زيرا قرآن كتابى است كه خداوند به عنوان برنامه زندگى براى بشر نازل نموده است و بايد مردم در زندگيشان از آن پيروى كنند و در مسير آخرتشان از نور و روشنايى آن بهره مند گردند. و مسلم است كه به اين اهداف و نتايج نمى توان رسيد جز از راه تدبر در قرآن و تفكر در معانى آن، چنانكه عقل انسانى نيز گواه و مؤيد اين حقيقت است. آيات و احاديثى هم كه در اين زمينه وارد شده و در واقع از سنخ اوامر ارشادى مى باشد، آدمى را به همان واقعيت عقلى و فطرى هدايت و راهنمايى مى كند.
زهرى نيز اين حقيقت را از امام سجاد (ع) چنين نقل مى كند كه فرمود «هر يك از آيات قرآن گنجينه و خزينه ايست كه در برابر تو قرار گرفته است و هر گنجينه كه به روى تو باز گردد لازم است بر آنچه در ميان آن گنجينه قرار دارد به دقت نگاه و وارسى كنى». «1»
______________________________
(1). آيات القرآن خزائن فكلّما فتحت خزينة ينبغى لك ان تنظر ما فيها.
نظرات شما عزیزان:
