تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
2. معنای وجوب ارسال رسل از نظر متکلّمان
از آن جایی که متکلّمان عدلیّه به جای حسن و قبح شرعی و یا اعتباری، قائل به حسن و قبح عقلی می باشند، معتقدند ارسال رسولان لطفی است که از باب حسن و قبح عقلی بر خداوند متعال واجب می باشد؛ چراکه عدم ارسال رسولان از سوی خدای تعالی، در واقع نقض غرض خداوند از خلقت می باشد، که عقلاً قبیح بوده و با حکمت الهی سازگار نمی باشد. در نتیجه بر خدای تعالی لازم است پیامبرانی را به سوی خلقش بفرستد. آیت الله سبحانی ضمن اشاره به نقش کلیدی مسألۀ حسن و قبح عقلی در بسیاری از مسائل مهمّ کلامی و مباحث فکری و اعتقای(2) ، مسألۀ لزوم لطف بر خدای تعالی و وجوب بعثت پیامبران را مبتنی بر همین اندیشه دانسته است .(3)
1- عقاید الامامیّه، ص 51.
2- ر.ک: حسن و قبح عقلی، ص12.
3- ر.ک: حسن و قبح عقلی، ص145- 147.
قاضی ابن بَرّاج در مورد وجوب لطف بر خداوند متعال
می نویسد:
لطف بر خدا واجب است. پس لطف عبارت است از نصب دلیل ها و کامل کردن عقل و ارسال رسولان در زمانشان و بعد از انقطاع آنها ابقای امام، تا رشتۀ غرض الهی قطع نگردد.(1)
خواجه نصیرالدین طوسی نیز در این باره می فرماید:
همانا لطف واجب است برای اینکه تحصیل غرض بدان وابسته است.(2)
همچنین شیخ طوسی معتقد است همان طور که اگر کسی مهمانی را به هدف حضور در منزلش و صَرف طعام دعوت نماید ولی امکانات لازم برای این منظور را تهیّه نکند یا درب را به روی آن فرد ببندد، از نظر عقلا مستحقّ مذمّت و نکوهش خواهد بود، منع لطف از سوی خدای تعالی و عدم ارسال پیامبران نیز عقلاً قبیح شمرده می شود و به همین جهت است که چنین لطفی بر خداوند واجب و لازم می گردد.(3)
در مورد نظریۀ شیخ مفید در این مسأله نیز باید گفت:
اگرچه شیخ مفید وجوب لطف را از باب جود و کرم دانسته(4)
1- جواهر الفقه، ص 247.
2- شرح تجرید الإعتقاد، ص 324.
3- ر.ک: الإقتصاد، ص80.
4- ر.ک: اوائل المقالات، ص59.
واین اختلاف میان کلمات و الفاظ او با سایر متکلّمین موجب گشته عدّه ای چنین برداشت کنند که او در مسألۀ وجوب لطف راه فیلسوفان را طی نموده و بر خلاف سایر متکلّمان عدلیّه، این مسأله را از فروع حسن و قبح عقلی نمی داند، امّا باید دانست که منظور وی از اینکه وجوب لطف را از باب جود و کرم عنوان نموده، همانند دیگر متکلّمان، همان نقض غرض می باشد. شاهد بر این مطلب عبارت خود شیخ در کتاب «النکت الإعتقادیّة» است؛ آن جا که می نویسد:
اگر گفته شود: وجوب لطف از باب حکمت چه دلیلی دارد؟
جواب آن است که: دلیل بر این وجوب، توقّف غرض مکلّف بر لطف است، پس از باب حکمت واجب می شود و آن مطلوب است.(1)
1- النکت الإعتقادیّه، ص 35.
نظرات شما عزیزان:
