تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
دستاوردهای فرهنگی
حضرت امام در وصیت نامه سیاسی _ الهی خود با تلخی شدید، از این وضعیت اسفبار یاد می کند:
از جمله نقشه ها که مع الأسف تأثیر بزرگی در کشورها و کشور عزیز ما گذاشت و آثار آن باز تا حد زیادی به جا مانده، بیگانه نمودن کشورهای استعمارزده از خویش و غرب زده و شرق زده نمودن آنان است، به طوری که خود را و فرهنگ و قدرت خود را به هیچ گرفتند و غرب و شرق، دو قطب قدرتمند را نژاد برتر و فرهنگ آنان را والاتر و آن دو قدرت را قبله گاه عالم دانستند و وابستگی به یکی از دو قطب را از فرایض غیرقابل اجتناب معرفی نمودند و قصه این امر غم انگیز، طولانی و ضربه هایی که از آنان خورده ایم و اکنون نیز می خوریم، کشنده و کوبنده است. تا این غرب زدگی و شرق زدگی در ملت ما است، هیچ امیدی به اصلاحات نیست. ما باید تمام همتمان را صرف کنیم که خودمان را از این وابستگی فکری بیرون بیاوریم.(1)
1- در جست وجوی راه از کلام امام، دفتر دهم، ص 244.
پیروزی انقلاب اسلامی به دوران حقارت بار خودباختگی فرهنگی پایان داد و ملت ایران به این رشد و آگاهی رسید که با تکیه بر فرهنگ خودی و اسلامی می تواند به وابستگی ها پایان دهد. رهبر معظم انقلاب در مورد این دستاورد می فرماید:
یکی از بت هایی که استعمار در طول دوران های متوالی روی آن در همه ملت های عقب افتاده کار کرده بود، بت برتری نژاد سفید ونژاد اروپایی و امریکایی بر نژادهای آسیایی و افریقایی و امریکای لاتین است. احساس حقارت در ملت ها را زنده کرده بودند. امروز در بسیاری از ملت ها متأسفانه هنوز بقایای آن هست و در مقابل آمریکایی ها احساس حقارت می کنند.(1)
خودباوری فرهنگی، زمینه از بین بردن وابستگی فرهنگی را فراهم کرد و زمینه ساز استقلال فرهنگی کشور شد.
9. استقلال فرهنگی
استقلال فرهنگی، نشانه آزادگی و وابستگی فرهنگی، نمادِ حقارت و بی هویتی یک ملت است. رژیم پهلوی، مظهر وابستگی فرهنگی بود. سیاست های فرهنگی از سوی غرب دیکته می شد و رژیم با اشتیاق و پیروی کورکورانه از غرب، آنها را در حوزه های اعتقادی، اخلاقی، رفتار و معاشرت و مانند آن اجرا می کرد. در حقیقت، وابستگی فرهنگی، مرحله ای بالاتر از اندیشه است و از نتایج خودباختگی فرهنگی به شمار می رود. به برکت انقلاب اسلامی، استقلال فرهنگی رخ داد و در پرتو آن، استقلال سیاسی، اقتصادی و نظامی نیز ممکن شد. در حضرت امام رحمه الله می فرماید:
1- خطبه نماز جمعه، روزنامه جمهوری اسلامی، 18/11/1365.
استقلال و موجودیت هر جامعه از استقلال فرهنگ آن نشئت می گیرد و ساده اندیشی است که گمان شود با وابستگی فرهنگی، استقلال در ابعاد دیگر یا یکی از آنها امکان پذیر است. بی جهت و مِن باب اتفاق نیست که هدف اصلی استعمارگران که در رأس تمام اهداف آنان است، هجوم به فرهنگ جوامع زیر سلطه است. بی شک، بالاترین و والاترین عنصری که در موجودیت هر جامعه دخالت اساسی دارد، فرهنگ آن جامعه است اساساً فرهنگ هر جامعه، هویت و موجودیت آن جامعه را تشکیل می دهد و با انحراف فرهنگ، هرچند جامعه در بعدهای اقتصادی، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرتمند و قوی باشد، ولی پوچ و پوک و میان تهی است. اگر فرهنگ جامعه ای، وابسته و مرتزق از فرهنگ مخالف باشد، ناچار، دیگر ابعاد آن جامعه به جانب مخالف گرایش پیدا می کند و بالاخره در آن مستهلک می شود و موجودیت خود را در تمام ابعاد از دست می دهد.(1)
در مورد اهمیت و ارزش این دستاورد مهم، رهبر فرزانه انقلاب در خطبه های نماز جمعه (10 فروردین 1369) با اشاره به استقلال سیاسی و اقتصادی فرمود:
1- آیین انقلاب اسلامی (گزیده ای از اندیشه و آرای امام خمینی رحمه الله)، ص 322.
از همه اینها مهم تر، استقلال فرهنگی بود. جمهوری اسلامی از اول نشان داد که زیر بار فرهنگ مبتذل و فاسد غربی نخواهد رفت. این نکته را من عرض کنم که سلطه واقعی قدرت ها، سلطه فرهنگی است. یعنی اگر ملتی بتواند فرهنگ و باورها و اعتقادات و رسوم و آداب و عادات خود را؛ در مرحله بالاتر، زبان و خط خویش را در ملت دیگری نفوذ بدهد، بر آن ملت مسلط است و سلطه او یک سلطه حقیقی است. کاری که در دو دوره از این دویست سال گذشته، فرانسوی ها با کشورهای دیگر کردند و در یک دوره دیگر، انگلیسی ها کردند و در این اواخر، امریکایی ها انجام دادند. فرهنگ؛ یعنی همین رسوم و آدابی که بر زندگی من و شما حاکم است. فرهنگ؛ یعنی باورها و اعتقادات و چیزهایی که زندگی شخصی و اجتماعی و داخل خانه و محیط کسب یک جامعه با آنها روبه روست. جمهوری اسلامی، فرهنگ غربی را رد کرد و گفت ما فرهنگ مستقل اسلامی داریم. اسلام، تکلیف مسلمانان را در معاشرت، در کیفیت زندگی فردی، در خورد و خوراک، در لباس پوشیدن، در درس خواندن، در روابط با حکومت، در روابط با یکدیگر و در معاملاتشان معین کرده است. ما نمی خواهیم اینها را از غربی ها یاد بگیریم و از آنها تقلید کنیم.(1)
10. دگرگونی ارزش های زندگی
کسانی که قبل از انقلاب سر در لاک خود فرو برده، در دنیای خود غوطه ور بودند و نسبت به دیگران احساس مسئولیت نمی کردند، پس از شنیدن نوای انقلاب، روحیه ایثار و ازخودگذشتگی در بین آنان زنده شد. بدین ترتیب، هر فرد و گروهی از آنچه در توان داشت، در راه مردم و انقلاب اسلامی دریغ نمی کرد و به ویژه صدها هزار نفر از همان جوانان بی احساس قبل از انقلاب و ساخته شده انقلاب، در راه انقلاب و ارزش های انقلابی و دین و مقدسات مملکت و مردم خود، جانبازی و جهاد کردند و از جان خود در این راه مایه گذاشتند. وجود شهیدان و جانبازان بسیار در هر کوی وبرزن، گواه روشنی برای این حقیقت است. مردم در پشت جبهه نیز با اخلاص فراوان برای محرومیت زدایی، کمک به بینوایان و شرکت در جشن های نیکوکاری و سازندگی کشور در ابعاد مختلف، تلاش های فراوان کردند. به طور کلی، انقلاب، روح تقوا، عبادت، دعا، مناجات، شجاعت، عفت، مناعت، قناعت و دیگر فضایل اخلاقی را در بین جوانان زنده کرد تا آنجا که توانستند به صورت الگویی برای دیگر کشورهای مسلمان و مستضعف و افتخاری برای ملت و مملکت خود جلوه کنند.
1- حدیث ولایت مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبری، ج 4، ص 50.
تبدیل برخی از ارزش های قبل از انقلاب به ضدارزش و به وجود آمدن ارزش های تازه و ناب، از دستاوردهای مهم انقلاب به شمار می آید. متأسفانه در دوران پهلوی، ارزش های متناسب با فرهنگ وارداتی غرب، تبلیغ شده و جا افتاده بود، به گونه ای که با فرهنگ اسلامی و در بعضی موارد، حتی با فرهنگ ملی ما هیچ تناسبی نداشت. این ارزش های پوشالی در دو عرصه قابل تعریف بود. دسته اول، ارزش هایی بود که از نظر همه مردم، ارزش تلقی می شد، مانند برخورداری از خانه بزرگ و گران قیمت و لوکس، داشتن پست و مقام و داشتن پول و ثروت زیاد، داشتن ماشین های جدید و گران قیمت، پوشیدن لباس های فاخر، برگزاری مهمانی های پر زرق و برق و پرهزینه، داشتن ویلا در کنار دریا و خانه های ییلاقی، گردش و تفریح آن چنانی و مانند آن. دسته دوم، ارزش هایی بود که برای خواص و اقشار مرفه و دارای موقعیت های بالای اجتماعی مطرح بود، مانند بی دینی، بی حجابی زنان و بی غیرتی مردان، پوشیدن لباس های مستهجن و ضداخلاقی، روابط بی بندوبار زنان و مردان، شرکت در مجالس رقص و آواز و لهو و لعب و موسیقی های مطربی و غربی، اختلاط زن و مرد و برهنگی در کنار دریا.
با حاکم شدن فرهنگ و بینش دینی و انقلابی، ارزش های دسته اول تا حدود زیادی تعدیل شد و مردم به داشتن خانه، ثروت، ماشین، وسایل خانه، خوراک، پوشاک، تفریح و گردش در حد نیاز قانع شدند. حتی در نظر قشرهایی از مردم، داشتن خانه و ماشین گران قیمت و خوراک مفصل و پوشاک تجملاتی، به صورت ضدارزش درآمد. دسته دوم از ارزش های دوران طاغوت نیز به کلی در نظر مردم مؤمن و انقلابی کشورمان به ضدارزش تبدیل شد. پس از انقلاب، ارزش هایی مانند علم و تقوا، دین داری، نماز و عبادت، حجاب و عفت، دوری از لهو و لعب و اختلاط زن و مرد، احیا گشت و ارزش های جدیدی مانند ایثار و گذشت، شهادت طلبی، خدمت گزاری، تنفر از خودستایی، فرار از شهرت و خودنمایی، ساده زیستی و معنویت گرایی وارد ادبیات انقلاب شد.
حضرت امام خمینی رحمه الله در راستای این تحول ارزشی می فرماید:
این تحولی که الان در ایران پیدا شده است، اصلاً نظیر ندارد که در ظرف مدت کوتاهی یک ملتی که در فسادها زندگی می کند، یک دفعه متحول شدند به اینکه داوطلب شدند برای جنگ، داوطلب شدند برای شهادت و خوش حالی می کنند. گریه می کنند بعضی ها که ما را اجازه نمی دهند برویم، شما یک کاری بکنید که اجازه بدهند. این تحول معجزه آسایی است که شده و امیدوارم که این تحول محفوظ باشد و مادامی که محفوظ باشد، آسیب نمی بیند اینجا و فرض کنیم که دخالت نظامی هم بکنند و هر کاری که بکنند آسیبی نمی بینند.(1)
چه تحولی بالاتر از اینکه یک جوان در وصیت نامه خود، روحیه خویش را چنین توصیف می کند:
احساس می کنم که روحم عوض شده است و مرا حال دیگری است. نمی دانم چرا وقتی سر به سجده می گذارم، بی اختیار گناهانم در خاطرم زنده می شود و اشک هایم مهر نماز را می شوید و در آن حال نمی دانم که چه هستم و کجا هستم؟ خدایا، چگونه شکر تو را به جای آورم که مرا رهرو راه حسین علیه السلام که همانا راه خون و شهادت است، قرار دادی.(2)
همین روحیه معنویت گرایی، جوانان کشور را از مرزهای ایثار و شهادت طلبی گذراند و به سرزمین عشق و عاشقی و شهود و وصال حق رساند. حضرت امام خمینی رحمه الله در این باره می فرماید:
این نهضت اسلام برای این دسته، این تحول را به بار آورده که اشخاصی که اصلاً وارد در این کارهای جنگی نبوده اند، یک دفعه متحول شده اند و اشخاصی که جنگی شده اند و اشخاصی که در راه اسلام فداکاری کرده اند و شهید داده اند و من در عین حال که بسیار متأسفم از این عزیزانی که از دست ما رفته اند، ولیکن مباهات می کنم به این تحولی که برای آنها پیدا شده است.(3)
1- در جست وجوی راه از کلام امام، دفتر دهم، ص 381.
2- سخن آشنا (گزیده ای از وصیت نامه های شهدای گران قدر جنگ تحمیلی) ص 82 .
3- در جست وجوی راه از کلام امام، دفتر دهم، ص 382.
نظرات شما عزیزان:
