تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
گناه شناسی » اقسام گناه
علمای اسلام از قدیم گناهان را بر دو گونه تقسیم نموده اند:
1- گناهان کبیره (بزرگ).
2- گناهان صغیره (کوچک).
این تقسیم بندی از قرآن و روایات سرچشمه گرفته است؛
در قرآن چنین می خوانیم:
«ان تجتنبوا کبائر ماتنهون عنه نکفر عنکم سیئاتکم و ندخلکم مدخلا کریماً»(1)
«اگر از گناهان کبیره ای که از آن نهی شده اید، اجتناب کنید، گناهان کوچک شما را می پوشانیم وشما را در جایگاه خوبی وارد می سازیم.»
و در جای دیگر آمده است:
«و وضعَ الکِتاب فَتریَ الُمجرمینَ مُشفِقینَ ممّا فیهِ و یقُولونَ یا ویلتنا ما لِهذا الکِتاب لایُغادِر صغیرة وَلا کَبیرةً الا اَحصاها»(2)
«و کتاب (نامه اعمال) در آنجا گذارده شود، گنهکاران را می بینی که از آنچه در آن است، ترسان و هراسناکند، و می گویند: ای وای بر ما، این چه کتابی است که هیچ عمل کوچک و بزرگی نیست، مگر اینکه آن را شماره کرده است؟»
و در آیه ای دیگر می خوانیم:
«الّذین یَجتَنبون کبائِرَ الاِثم و الفَواحش الاّ اللَمَم انّ ربّک واسعُ المَغفرة...»(3)
«(نیکوکاران) کسانی هستند که از گناهان بزرگ و زشتی ها، جز گناهان کوچک پرهیز می کنند، بی گمان آمرزش پروردگارت وسیع است.»
و درباره ی بهشتیان می خوانیم:
«و الَّذینَ یَجتَنِبُون کبائِر الاِثمِ و الْفَواحِش»(4)
«(مواهب آخرت، جاودانه است برای) آنانکه از گناهان بزرگ و کارهای زشت پرهیز می کنند.»
و درباره ی مغفرت الهی می خوانیم:
«انّ اللهّ لایَغفر اَن یُشرکَ به و یَغفِر ما دونَ ذلک لِمن یشآء و من یُشرک بِاللّه فَقد اِفتَری اِثماً عَظیماً»(5)
«خداوند (هرگز) شرک را نمی بخشد و پایین تر از آن را برای هرکس بخواهد (و شایستگی داشته باشد) می بخشد و آن کس که برای خدا شریکی قایل گردد، گناه بزرگی انجام داده است.»
از این آیات به روشنی استفاده می شود، که گناهان، دو گونه اند: کبیره و صغیره و همچنین استفاده می شود بعضی از گناهان، بدون توبه حقیقی بخشودنی نیست، ولی بعضی از آنها بخشودنی است.
9- تقسیم بندی گناهان در روایات
گناه شناسی » تقسیم بندی گناهان در روایات
روایات متعددی از ائمّه علیهم السلام به ما رسیده که بیانگر تقسیم گناهان به کبیره و صغیره است، ودر کتاب اصول کافی یک باب تحت عنوان «باب الکبائر» به این موضوع اختصاص یافته که دارای 24 حدیث است.
1- 10) نساء / 31.
2- 11) کهف / 49.
3- 12) نجم / 32.
4- 13) شوری / 37.
5- 14) نساء / 48.
در روایت اوّل و دوّم این باب، تصریح شده که گناهان کبیره، گناهانی را گویند که خداوند، دوزخ و آتش جهنم را بر آنها مقرر نموده است.(1)
در بعضی از این روایات (روایت سوم و هشتم)، هفت گناه به عنوان گناه کبیره، و در برخی از روایات (روایت 24) نوزده گناه به عنوان گناهان کبیره، شمرده شده است.(2)
گرچه هر گناه، چون مخالفت فرمان خدای بزرگ است، سنگین و بزرگ می باشد، ولی این موضوع منافات ندارد که بعضی از گناهان نسبت به خود و آثاری که دارد، بزرگتر از برخی دیگر باشد، و به گناهان بزرگ و کوچک تقسیم گردد.
گناهان کبیره در کلام امام صادق علیه السلام
«عمروبن عبید» یکی از علمای اسلام، به حضور امام صادق علیه السلام آمد، سلام کرد و سپس این آیه را خواند:
«الذینّ یجتنبون کبائر الاثم و الفواحش»(3)
«نیکوکاران کسانی هستند که از گناهان بزرگ، و زشتی پرهیز می کنند.»
سپس سکوت کرد و دنبال آیه را نخواند؛
امام صادق علیه السلام به او فرمودند: «چرا سکوت کردی؟!»
او گفت: «دوست دارم، گناهان کبیره را از کتاب خداوند بدانم.»
آنگاه امام صادق علیه السلام گناهان کبیره ای را که در قرآن آمده بیان نمودند:
1- بزرگترین گناهان کبیره، شرک به خداست؛ قرآن می فرماید:
«وَ من یُشرک بِاللّه فَقد حَرّم اللّه عَلَیهِ الجنّة»(4)
«کسیکه برای خدا، شریک قرار دهد، خداوند بهشت را بر او حرام می کند.»
2- ناامیدی از رحمت خدا؛
«انّه لایَیأس مِن روحِ اللّه الاّ القَوم الکافِرون»(5)
«هیچکس جز کافران از رحمت خدا، نومید نگردد.»
3- ایمنی از مکر (عذاب و مهلت) خدا؛
«فلا یامن من مکر اللهّ الاّ القوم الخاسرون»(6)
«از مکر خداایمن نشود، مگر مردم زیانکار.»
4- عقوق (و آزار) والدین؛ چنانکه قرآن از زبان عیسی علیه السلام می فرماید:
«و برّاً بِوالدَتی و لَم یَجعَلنی جَبّاراً شقیّاً»(7)
«خدا دستور داده که به مادرم نیکی کنم و مرا زورگوی تیره بخت قرار نداده است.»
5- کشتن انسانِ بی گناه؛
«و مَن یَقتُل مؤمِناً مُتعَمّداً فَجزاؤه جهَنّم خالِداً فیها و غَضبَ اللّه عَلیه وَ لَعنَه وَ اعدّ لَه عَذاباً عَظیماً»(8)
«و هر کس فرد با ایمانی را از روی عمد، به قتل برساند مجازات او، دوزخ است که جاودانه در آن می ماند، و خداوند بر او غضب می کند و از رحمتش دور می سازد و عذاب عظیمی برای او آماده ساخته است.»
6- نسبت ناروای زنا به زن پاکدامن؛
«انّ الّذینَ یَرمُونَ الُمحصِناتِ الغافِلات المُؤمِنات لُعِنُوا فی الدّنیا و الاخرة وَ لَهم عَذاب عَظیم»(9)
1- 15) الکبائر التی اوجب اللّه علیها النار. کافی، ج 2 ص 276.
2- 16) کافی چاپ آخوندی، ج 2 ص 285، وسائل الشیعه، ج 11 ص 276.
3- 17) نجم / 32.
4- 18) نساء / 72.
5- 19) یوسف / 78.
6- 20) اعراف / 99.
7- 21) مریم / 32.
8- 22) نساء / 93.
9- 23) نور / 23.
«کسانی که زنان پاکدامن و بی خبر (از هر گونه آلودگی) و با ایمان را متهم می سازند، در دنیا و آخرت، از رحمت الهی بدورند، و عذاب بزرگی در انتظارشان است.»
7- خوردن مال یتیم؛
«انّ الّذینَ یَأکلون اَموال الیَتامی انماّ یاکلون فی بطونهم ناراً وسیصلون سعیراً»(1)
«همانا کسانی که اموال یتیمان را می خورند، آنها در شکم های خود، آتش فرو می برند و بزودی در آتش سوزان می سوزند.»
8- فرار از جبهه جهاد؛
«وَ مَن یُولّهم یَومئذٍ دُبُره الاّ مُتِحرّفاً لِقتال او مُتحیّزاً الی فِئَة بآء بِغَضب مِن اللّه وَ مَأواه جَهنّم و بئس المصیر»(2)
«و هر کس در آن هنگام (جنگ) به آنها پشت کند مگر در صورتی که هدفش، کناره گیری از میدان برای حمله مجدد و یا به قصد پیوستن به گروهی (از مجاهدان) بوده باشد (چنین کسی) گرفتار خشم پروردگار خواهد شد، و جایگاه او جهنم، و چه بد عاقبتی است.»
9- ربا خواری؛
«اَلّذینَ یَاکُلونَ الرِّبا لایَقُومُون اِلاّ کَما یَقوم الّذی یَتخبَّطهُ الشّیطان مِن المسّ»(3)
«کسانی که ربا می خورند، بر نمی خیزند مگر مانند کسی که شیطان باتماس خود، او را همچون دیوانه، آشفته حال کرده است.»
10- سحر و جادو؛
«وَ لَقَد عَلمُوا لِمَن اشتَراهُ مالَه فِی الاخِرة مِن خلاق»(4)
«قطعاً دانستند که هر کس خریدار جادو شود، در آخرت، بی بهره خواهد بود.»
11- زنا؛
«وَ مَن یَفعَل ذلکَ یَلقَ اَثاماً یُضاعف لَه العَذاب یَومَ القیامَة وَ یَخلُد فیهِ مُهاناً»(5)
«هر کس که زنا کند، مجازاتش را خواهد دید، عذاب چنین کسی در قیامت، مضاعف گردد و با خواری، همیشه در آن خواهد ماند.»
12- سوگند دروغ برای گناه؛
«اَلّذینَ یَشتَرونَ بِعَهدِ اللّه و ایمانِهم ثَمَناً قَلیلاً اُولئِک لا خلاقَ لَهم فِی الاخِرة»(6)
«کسانی که پیمان خود با خدا و سوگندهای خود را به بهای اندک می فروشند، در آخرت، بی بهره اند.»
13- خیانت در غنایم جنگی؛
«وَ مَن یَغلُل یَاتِ بِما غَلّ یَوم القِیامَة»(7)
«و هر که در غنیمت جنگی، خیانت کند، روز قیامت با آنچه خیانت کرده بیاید.»
14- نپرداختن زکات واجب؛
«یَومَ یُحمی عَلَیها فی نارِ جَهنَّم فَتُکوی بِها جِباهُهُم و جُنوبهم و ظُهورهم»(8)
«در آن روز (طلاها و نقره ها را)در آتش دوزخ داغ و سوزان کرده و با آن صورت ها و پهلوها و پشت هایشان را داغ می گذارند.»
15- گواهی به دروغ، کتمان؛«و هر کس گواهی دادن را پنهان کند، قلبش گنهکار است.»
1- 24) نساء / 10.
2- 25) انفال / 16.
3- 26) بقره / 277.
4- 27) بقره / 102.
5- 28) فرقان / 68-69.
6- 29) آل عمران / 77.
7- 30) آل عمران / 161.
8- 31) توبه / 35.
«وَ مَن یَکتُمها فَاِنّه آثِم قَلبَه»(1)
16- شرابخواری،
«یا ایّها الَّذین آمَنوا اِنّما الخَمر و المَیسر و الاَنصابُ و الاَزلام رِجسٌ من عَمل الشَّیطان فَاجتَنبوه لعّلکم تُفلِحون»(2)
«ای کسانی که ایمان آورده اید، شراب و قمار و بت ها و تیرهای قرعه پلیدند و از عمل شیطانند. پس از آنها دوری کنید باشد که رستگار شوید.»
17- ترک نماز یا واجبات دیگر بطور عمد، زیرا پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود:
«من ترک الصّلاة متعمّداً فقد بَری من ذمّة اللّه و ذمّة رسول اللّه»
«هر کس عمداً نماز را ترک کند از پیمان خدا و رسول خدا بیزاری جسته است.»
18و19- پیمان شکنی و قطع رحم، چنانکه خداوند می فرماید:
«اُولئِک لَهمُ اللَعنَة وَ لَهم سُوء الدّار»(3)
«برای آنانکه (پیمان را می شکنند و قطع رحم می کنند) لعنت و خانه بد در آخرت، است.»
امام صادق علیه السلام به اینجا که رسید، عمروبن عبید در حالی که از شدت ناراحتی، شیون می کشید از محضر آن حضرت خارج شد و می گفت:
«هلک من قال برأیه و نازعکم فی الفضل و العلم»
«به هلاکت رسید آنکس که به رأی، فتوا داد، و در فضل و علم با شما، ستیزکرد
نظرات شما عزیزان:
